Đồng chí Tô Thị Hiến – Phó chủ tịch UBND huyện Đình Lập, chủ trì cuộc họp, dự họp có đại diện Sở Tài nguyên và Môi trường, đại diện lãnh đạo phòng QLVH&GĐ Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch, Bảo tàng tỉnh, các Phòng ban UBND huyện Đình Lập và lãnh đạo UBND xã Đình Lập.
Thực hiện Kế hoạch số 272/KH-UBND ngày 13/8/2024 của UBND huyện Đình Lập về việc lập Hồ sơ khoa học đối với di tích Đình Tà Hón, Phòng VHTT huyện Đinh Lập đã phối hợp với Bảo tàng tỉnh Lạng Sơn thực hiện công tác lập hồ sơ khoa học đề nghị xếp hạng di tích cấp tỉnh. Tương truyền: Khoảng đầu thế kỷ XIII, quân Nguyên đã đánh chiếm Gia Lâm, vây hãm thành Thăng Long. Sau một thời gian củng cố lực lượng. Nhà Trần phản công và đánh cho quân Nguyên đại bại, hoảng loạn chạy lên các tỉnh phía Bắc tìm đường rút chạy về nước. Tại Đình Lập,tướng Nông Văn Vai cùng tám trăm quân trấn thủ ở vùng quê đã không cho quân địch rút chạy như ý muốn. Bằng sự mưu trí và dũng cảm, tám trăm quân đã đồng loạt tấn công, tiêu diệt được một vạn hai ngàn tên địch. (sau này thường được nhân dân địa phương kể lại chiến tích của tiểu tướng Nông Văn Vai như sau: “Pét pác khả phàn nhì” nghĩa là “tám trăm quân đánh bại, tiêu diệt một vạn hai nghìn tên địch”). Sau khi kết thúc trận đánh, tướng Nông Văn Vai lên ngựa phi về hậu cứ tại thôn Tà Hón, xã Đình Lập, (thôn Tà Hón trước đây là một khu rừng),tay cầm kiếm của tướng quân không còn buông ra được do bị tê cứng, ngài kiệt sức ngã xuống, linh hồn theo Phù Đổng Thiên Vương về trời.
Để tưởng nhớ công lao to lớn của tướng quân Nông Văn Vai, nhân dân địa phương đã lập đình thờ ông và tôn ông là Thành hoàng làng, hằng năm cứ đến ngày 12 tháng Giêng (âm lịch) dân làng tổ chức lễ hội và mời Thành hoàng làng về dự hội cùng dân làng.
Đình Tà Hón nơi thờ tướng Nông Văn Vai
Đoàn cán bộ kiểm tra thực địa đình Tà Hón xã Đình Lập, huyện Đình Lập
Đoàn cán bộ đã đi kiểm tra thực địa di tích, phát biểu ý kiến và bàn bạc thống nhất việc xác định cụ thể ranh giới, vị trí khu vực bảo vệ di tích, đồng thời hoàn thiện hồ sơ đất đai, bổ sung điều chỉnh thông tin lý lịch di tích.
Đồng chí Nông Đức Kiên -Giám đốc Bảo tàng tỉnh Lạng Sơn phát biểu ý kiến .
Phát biểu kết luận tại cuộc họp, đồng chí Tô Thị Hiến - Phó Chủ tịch UBND huyện đề nghị các phòng chuyên môn của huyện, xã, phối hợp với các phòng chuyên môn của các sở, đơn vị tư vấn tổng hợp từng thửa đất được khoanh vùng để đề nghị bổ sung quy hoạch khu vực bảo vệ di tích; chuẩn xác lại vị trí cắm mốc và khoanh vùng bảo vệ tại di tích để đưa vào lý lịch, tuyên truyền cùng người dân bảo tồn và phát huy các giá trị di tích.
Đồng chí Tô Thị Hiến – Phó Chủ tịch UBND huyện Đình Lập phát biểu tại buổi họp.
Việc lập hồ sơ khoa học đề nghị xếp hạng di tích cấp tỉnh nhằm góp phần bảo tồn và phát huy giá trị di tích trên địa bàn; đồng thời phát triển thêm số lượng di tích được xếp hạng và làm phong phú thêm tuyến, điểm du lịch của huyện, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Đồng thời việc lập hồ sơ và công nhận di tích nhằm thỏa mãn nhu cầu văn hóa tâm linh, hướng tâm hồn con người đến chốn linh thiêng và trân trọng những tinh hoa lịch sử truyền thống của dân tộc. Sự hiện diện của ngôi đình như một chứng tích lịch sử văn hóa gắn liền với truyền thống chống giặc ngoại xâm của nhân vật anh hùng yêu nước trong lịch sử và được nhân dân tôn Thành hoàng làng. Đây là công trình tín ngưỡng tâm linh có từ xa xưa, đáp ứng nhu cầu hưởng thụ và cân bằng đời sống tâm linh của nhân dân.
Đinh Thu Toàn
