BẢO TÀNG LẠNG SƠN

Sưu tập đồ gia dụng gốm sứ hoa lam, Trung Quốc, gồm có các loại như:  bát, ống bút, chén, lọ, bình, khay, nậm, liễn, bộ bát trà, ca có nắp.

1- Bát sứ hoa lam: có niên đại TK 17 đời Minh, Trung Quốc. Bát sứ men trắng vẽ lam hai mặt, hình tròn, thành cong, chân đế hơi cao. Lòng bát và thành ngoài vẽ lam trang trí hình tùng dây, hoa lá. Đáy có chữ "Trường xuân giai khí" (ghi tên lò gốm)

2 - Ống bút sứ hoa lam, năm 1690 đời Khang Hy nhà Thanh Trung Quốc. Ống bút có hình trụ tròn,  đường kính  miệng: 7,5 cm; cao 10 cm; đáy bằng, tráng men trắng ở cả hai mặt. Mặt ngoài vẽ lam nhạt đề tài phong cảnh sơn thủy. Đáy có chữ hán "Khang Hy niên chế" (chế tạo đời vua Khang Hy)

3- Chén sứ hoa lam, đời Ung Chính (1723-1725), chén  có kích thước nhỏ: đường kính  miệng 6,8cm, đường kính đáy 3,1 cm. Chén sứ men trắng vẽ lam, miệng chén hơi loe cong, cốt mỏng. Lòng chén phẳng được giới hạn bằng một đường tròn đơn. Mặt trong (gần miệng chén) trang trí hồi văn hoa dây. Mặt ngoài vẽ tích "Lương Sơn Bá, Chúc Anh Đài"

- Chén sứ hoa lam, là đồ gia dụng thời nhà Thanh, Trung Quốc , niên đại 1723 – 1735. Chén có kích thước đường kính  miệng 6,5cm, đường kính đáy 3,3 cm. Chén sứ men trắng vẽ lam, thành chén mỏng, vát, miệng chén hơi loe, vẽ trang trí ở cả hai mặt. Mặt ngoài bổ ô hình cánh sen (gồm 6 cánh), trong mỗi cánh vẽ hình 1 con tôm, cua, cá xen giữa các cánh sen. Sát miệng chén là hình nửa bông cúc. Mặt trong vẽ một băng hồi văn vòng quanh miệng chén, đáy chén vẽ hình tiên cô đứng trên đài sen.       

4- Lọ sứ hình trúc (lọ rượu), niên đại cuối TK 19 đời Thanh, Trung Quốc. Lọ có kích thước cao 25cm, đường kính 12 cm. Lọ rượu hình ống chia làm 3 phần hình ngấn trúc, mỗi ngấn trúc trang trí phong cảnh của một điển tích khác nhau. Lọ rượu có nắp bằng, núm hình búp sen, phía trên gần miệng có 3 đầu động vật gắn vào. Lọ rượu có vòi (nhưng đã bị gãy).

5- Bát sứ hoa lam, thế kỷ 17 đời Minh, Trung Quốc. Bát có kích thước đường kính  miệng 15 cm, đường kính đáy 6,5 cm, cao 7,5 cm. Bát có lòng rộng, sâu thành cong, trôn cao và thống nhất ở đồ án hoa văn trang trí. Lòng bát có 2 đường chỉ xanh khoanh tròn sát miệng bát đồng thời có một vài nét trang trí đơn giản. Chính giữa lòng bát được khoanh tròn 2 đường chỉ nửa vẽ hình 1 bông hoa lớn (cúc - sen) và các hình lá. Phía ngoài trang trí theo các lối hình hoa lá nối tiếp nhau vòng quanh bát. Dưới trôn vẽ 1 số ký hiệu chữ triện và hình "bức tranh" trong bát bảo.

6- Bình sứ hoa lam, niên đại thế kỷ 19 đời Thanh, Trung Quốc. Bình sứ có miệng, thân và đế có thiết diện hình vuông,  kích thước:  cao 25,5 cm, Cạnh trên: 9cm, Cạnh dưới 4,5 cm. Cổ bình vẽ hoa lá, vai vẽ 2 băng gạch chéo tam giác và hoa mai. Bốn mặt quanh thân hình lá đề, rồng mây và hình tròn (viên long)

7- Khay sứ hoa lam, niên đại thế kỷ 19 đời Thanh. Trung Quốc, khay có kích thước đường kính  miệng 17 cm, đường kính đáy 12,6 cm, cao 2 cm. Khay hình tròn, lòng phẳng, vẽ lam phong cảnh, lâu đài, người qua cầu, người chèo thuyền... Trôn có chữ Hán "Ngoạn Ngọc"

8- Nậm sứ hoa lam, niên đại thế kỷ 19 đời Thanh. Trung Quốc, có kích thước đường kính thân 8,2 cm, đường kính đáy 12,6 cm, cao 17,5 cm. Nậm sứ có hình củ tỏi, cổ nhỏ, hình tròn, cao; đáy bằng, không có chân đế. Thân hình bầu tròn, vẽ lam lâu đài, phong cảnh, nhân vật (hình người ngồi câu cá). Sát miệng và đáy có 2 đường chỉ lam song song.

9- Liễn sứ, niên đại thế kỷ 19 đời Thanh, Trung Quốc, có kích thước đường kính miệng 18 cm, đường kính nắp: 20,5cm, cao 15 cm. Liễn có miệng đứng thấp, thân phình tròn và thót về phía đáy. Liễn được tráng men trắng xanh ở cả hai mặt, đáy để mộc. Gần mép miệng liễn có một băng hoa văn hình chữ S. Thân vẽ đề tài "Long ẩn" (rồng ẩn trong mây) và sóng nước. Trên thân có 4 quai hình mặt thú, có chữ "Vương" hoặc chữ "Nhâm" bố trí theo từng cặp đối xứng nhau. Chỏm nắp có hình sư tử quỳ, xung quanh vẽ hình rồng mây, sóng nước.

10- Bộ bát trà, đồ gia dung thời triều vua Ung Chính, nhà Thanh, Trung Quốc, niên đạị thế kỷ 18 (1723-1725) Bộ bát trà gồm có: bát và đĩa úp bát.

- Bát có kích thước nhỏ: đường kính  miệng 8 cm; ĐK trôn 3,7cm; Cao 3,5 cm. Bát sứ men trắng xanh vẽ lam cả 2 mặt; mặt ngoài trang trí hình cánh sen nổi ôm lấy thành bát, trong mỗi cánh sen vẽ trang trí đề tài hoa tứ quý: sen, cúc, tùng, mẫu đơn, cảnh bến nước sơn thủy hữu tình , ngư ông… mặt trong sát vành miệng chén là một băng hoa văn cúc dây, gạch chữ “vạn” chạy vòng quanh, chính giữa lòng bát là hình chim công , cúc dây

- Đĩa hình tròn,  đường kính  miệng 12,8 cm;  ĐK trôn 7,5cm. Đĩa bằng sứ, men trắng xanh mỏng vẽ lam cả 2 mặt, mặt trong trang trí giống mặt ngoài của bát trà nhưng 8 cánh sen ở dạng chìm. Mặt ngoài của đĩa trang trí 2 cánh hoa sen và 2 đoạn hoa dây đối nhau

11- Ca có nắp, là đồ gia dụng thời nhà Thanh ( Trung Quốc)  năm 1690. Ca bằng sứ trắng vẽ lam. Thân  hình tròn có nắp đậy và một quai. Chân đế cao và thắt hình con tiện ở phần trên . Miệng nhỏ, trên nắp có một núm tròn nhỏ. Ca vẽ trang trí đề tài bến nước, núi đồi, ngư ông.

Đồ trang sức của phụ nữ dân tộc Dao thường dùng trong các ngày lễ tết, hội hè, cưới xin.

Bộ trang sức bao gồm: hoa tai, vòng cổ, vòng tay, chất liệu bằng bạc 

-Hoa tai có thiết diện tròn, to ở giữa và thuôn nhỏ dần về phía 2 đầu. Phần chót hai đầu xoắn cuộn tròn lại với nhau, phía trên có 1 móc nhỏ để đeo.

-Vòng cổ có thiết diện tròn,  phình to ở giữa và thuôn dần về hai đầu, phần chót hai đầu xoắn cuộn ngược lại. Ở hai đầu tạo thành khe hở để đeo dễ dàng hơn. Vòng có đường kính 16,5 cm

-Vòng tay có hình tròn, thiết diện tròn thuôn nhỏ dần về 2 đầu và gập lại cuốn tròn theo thân vòng. Vòng có đường kính: 7,3 cm

Đồ trang sức của phụ nữ dân tộc Nùng thường dùng trong các ngày lễ tết, hội hè, cưới xin.

- Bộ trang sức gồm có: 01 vòng cổ, 01 vòng tay, 02 vòng chân, 02 khuyên tai, chế tác bằng chất liệu đồng

- Vòng cổ có đường kính 15 cm. Vòng chân 10 cm. Vòng tay 7 cm. Vòng cổ, vòng tay, vòng chân đều có kiểu dáng như nhau: Ở giữa xoắn kiểu quấn thừng, hai đầu chót  quấn vòng quanh thân vòng thành 9 vòng. Riêng vòng cổ ở hai  đầu uốn cong.

- Khuyên tai có đường kính 2,5 cm, Khuyên tai uốn cong như hình móc câu, một đầu có núm tròn.

- Khuyên tai được chế tác bằng chất liệu bạc, khuyên tai hình tròn, ở giữa to và thuôn nhỏ dần về phía 2 đầu. Phần chót hai đầu xoắn cuộn tròn lại.

- Xà tích là đồ trang sức đeo bên thắt lưng của phụ nữ dân tộc Nùng, được chế tác bằng chất liệu bạc. Xà tích là một đoạn dây gồm những vòng tròn nối dài, hai đầu dây được móc vào 1 vòng tròn nhỏ . Tiếp đến là đồng 10 cent, nối tiếp là đồng 20 cent, tiếp theo bên dưới là 2 đồng 10 cent, tất cả được gắn với nhau bằng những vòng tròn nhỏ. Cuối cùng là 4 que được gắn liền với  2 đồng 10 cent bởi các vòng tròn; (2 que đầu nhọn, 2 que đầu dẹt) có những đường chạm khắc dọc hoặc ngang.

Bộ đồ mộc và đồ rèn Bác Hồ tặng nhân dân xã Đô Lương, huyện Hữu Lũng năm 1969 vì đã có thành tích trồng rừng và làm nghề rừng giỏi. Bộ đồ mộc và đồ rèn được rèn và đúc theo kiểu thông thường, không có hoa văn trang trí. Bộ đồ bao gồm lưỡi cưa mộc, thân khoan, lười bào, đục bướm, dũa 3 cạnh ... những hiện vật này đã được sử dụng trong nhiều năm để làm đồ gỗ, đóng bàn ghế cho trường học của xã, chế tác công cụ lao động phục vụ sản xuất nông nghiệp. Đây là những hiện vật vô cùng quý giá thể hiện tình cảm và sự quan tâm sâu sắc của Bác Hồ với nhân dân các dân tộc tỉnh Lạng sơn.

1. Cưa mộc

2. Thân khoan

3. Lưỡi bào

4. Đục bướm

5. Giũa 3 cạnh